Dnia 13 grudnia 2017, w Muzeum Pamięci Sybiru uczniowie zainspirowani przez p. prof. Barbarę Świętońską uczestniczyli w panelu „Losy duchowieństwa katolickiego w ZSRS w latach 1918-1988”. Dyskutantami byli księża profesorowie: Roman Dzwonkowski i Tadeusz Krahel, a moderatorem - prof. Wojciech Śleszyński UwB.
Zadaniem systemu sowieckiego było stworzenie społeczeństwa ateistycznego, zlikwidowanie wiary w Boga. Ten cel był konsekwentnie realizowany, ale… nie został zrealizowany – powiedział ks. prof. Roman Dzwonkowski.
Duchowni byli aresztowani i wysyłani do gułagów na Syberii. Najczęściej odbywało się to bez sądów, a jeśli już były - to dostawali wysokie wyroki - 25 lat zesłania albo nawet dożywocie. Pobyt księży w gułagu miał wielkie znaczenie dla zesłańców, księża często pomagali np. osobom wyznania mojżeszowego. Zdarzało się, że po powrocie osoby duchowne dostawały jakiegoś "opiekuna" (szpiega z otoczenia księdza), który mógł pilnować, czy ksiądz przypadkiem nie zapomniał swojej ''wycieczki do gułagu''.
Ciekawe też były sposoby radzenia sobie w dalekiej, zimnej Rosji. Księża tam nadal odprawiali msze, tylko że w ukryciu, np. podczas przerwy w pracy parę wtajemniczonych osób się zbierało na wspólne nabożeństwo. Nie było ani ornatów ani innych potrzebnych rzeczy do celebracji mszy, ale i z tym sobie radzono. Pewien ksiądz miał maleńki ołtarzyk zrobiony w... futerale na okulary. Komunikanty robiono z białego chleba lub mąki i wody, a wino z rodzynek moczonych w wodzie.
Niezapomniane chwile uczniowie przeżyli, gdy uczestniczka spotkania zaprezentowała bardzo sfatygowany i ''wymodlony'' modlitewnik rodzinny opowiadając, że na Syberię trafiła mając tylko 4 tygodnie, a modlitewnik zabrała ze sobą jej babcia.
Zabawna była opowieść o staruszku, który trafił do więzienia. W celi przywitał się z współwięźniami i przedstawił. Gdy został zapytany, ile ma lat (75) i ile dostał wyroku (25), wszyscy mu życzyli, by nie odpuścił ani jednego roku.
Panel, który przerodził się w ożywioną dyskusję był bardzo zajmujący, a jeszcze większe wrażenie wywarły historie osób, które same doświadczały zesłania i spotkania w gułagu z duchownymi.
Zofia Leszczyńska 2e
